Ημικρανία

Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε

Η ημικρανία είναι κάτι πολύ περισσότερο από έναν απλό πονοκέφαλο. Πρόκειται για μία νευρολογική ασθένεια, η οποία επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, αποτελεί μία πολύπλοκη διαταραχή, η οποία μπορεί να προκαλέσει εξουθενωτικούς πονοκεφάλους που συνοδεύονται από μια ποικιλία συμπτωμάτων:

  • Πόνο στο κεφάλι
  • Ναυτία/ίλιγγο
  • Έμετο
  • Ευαισθησία στο φως και/ή στον ήχο και/ή στις έντονες μυρωδιές
  • Αύρα

Κάποια πρόδρομα συμπτώματα που παρατηρούνται περίπου σε ένα 60% των ασθενών, μερικές ώρες ή μέρες πριν από την εκδήλωση ημικρανίας, είναι:

  • Κόπωση
  • Εναλλαγές στη διάθεση
  • Έντονη δίψα
  • Έντονη λαιμαργία ή, αντιθέτως, παντελής έλλειψη όρεξης
  • Πρήξιμο
  • Δυσκοιλιότητα ή διάρροια

Αύρα

Η συγκεκριμένη κατάσταση προηγείται της ημικρανίας περίπου στο 1/5 των ασθενών και συνδέεται με το νευρικό σύστημα, επηρεάζοντας συχνά την όραση του ασθενούς. Συνήθως εξελίσσεται σταδιακά, μέσα σε μια περίοδο 5 έως 20 λεπτών, και διαρκεί λιγότερο από μία ώρα. Κατά τη διάρκειά της, ο ασθενής μπορεί:

  • Να βλέπει μαύρα στίγματα, λάμψεις και, γενικώς, πράγματα που δεν υπάρχουν (με λίγα λόγια, έχει παραισθήσεις)
  • Να δυσκολεύεται να δει ή και να μη βλέπει καθόλου
  • Να δυσκολεύεται να μιλήσει καθαρά
  • Να νιώθει βαριά τα άκρα του
  • Να έχει εμβοές
  • Να έχει αλλοιωμένη όσφρηση, γεύση ή αφή

Οι αιτίες

Η ακριβής αιτία που πυροδοτεί τις ημικρανίες είναι άγνωστη. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, οι ημικρανίες θεωρούνται ως το αποτέλεσμα προσωρινών αλλαγών στη χημεία, τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου.

Οι ημικρανικές κρίσεις συχνά πυροδοτούνται από ορισμένες καταστάσεις, όπως:

  • Η αρχή της εμμήνου ρύσεως
  • Οι ορμονικές αλλαγές (π.χ. εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση, εφαρμογή ορμονικών θεραπειών για την απόκτηση παιδιού κ.λπ.)
  • Το έντονο στρες
  • Η έντονη κόπωση
  • Η έντονη σωματική άσκηση
  • Οι αλλαγές του καιρού
  • Συγκεκριμένες τροφές ή ποτά
  • Το κάπνισμα

Παράγοντες κινδύνου

Έχει παρατηρηθεί ότι στην εκδήλωση των ημικρανικών κρίσεων συμβάλλουν παράγοντες, όπως:

  • Το φύλο: Οι γυναίκες υποφέρουν από ημικρανίες τρεις φορές περισσότερο, σε σχέση με τους άνδρες.
  • Η ηλικία: Οι περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να έχουν ημικρανίες στις ηλικίες μεταξύ 10 και 40 ετών. Πολλές γυναίκες παρατηρούν ότι οι ημικρανικές τους κρίσεις βελτιώνονται αισθητά ή και εξαφανίζονται μετά τα 50.
  • Το οικογενειακό ιστορικό: Τέσσερις στους πέντε ημικρανικούς ασθενείς έχουν συνήθως και άλλα μέλη στην οικογένειά τους με παρόμοιο πρόβλημα. Αν ένας γονέας έχει ιστορικό με τέτοιου τύπου πονοκεφάλους, τότε το παιδί του παρουσιάζει 50% πιθανότητες να εκδηλώσει και εκείνο ημικρανίες. Εάν και οι δύο γονείς υποφέρουν από το συγκεκριμένο πρόβλημα, τότε οι πιθανότητες για το παιδί εκτοξεύονται στο 75%.
  • Άλλες ιατρικές καταστάσεις: Η κατάθλιψη, το έντονο άγχος, η διπολική διαταραχή, οι διαταραχές ύπνου, αλλά και η επιληψία φέρονται να αυξάνουν επίσης τις πιθανότητες εκδήλωσης ημικρανιών.

Επεισοδιακή Vs Χρόνια Ημικρανία

Το «επεισοδιακή» και το «χρόνια» ημικρανία αποτελούν όρους που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν πόσες ημέρες με ημικρανία βιώνει ένας ασθενής ανά μήνα:

  • Στην περίπτωση της επεισοδιακής ημικρανίας, σημειώνονται ημικρανικές κρίσεις σε λιγότερες από 15 ημέρες τον μήνα.
  • Στην περίπτωση της χρόνιας ημικρανίας, ισχυροί πονοκέφαλοι σημειώνονται σε 15 ή περισσότερες ημέρες τον μήνα, όπου σε τουλάχιστον 8 ημέρες από αυτές παρουσιάζονται ημικρανικές κρίσεις.

Ποιότητα ζωής ασθενών

Η ημικρανία επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, καθώς οι ημικρανικές κρίσεις μπορούν να προκύψουν απροειδοποίητα, ακόμη και από κάποιες μικρές αλλαγές στο πρόγραμμα διατροφής τους. Οι ασθενείς αναγκάζονται πολλές φορές να απουσιάσουν από την εργασία τους ή να απέχουν από διάφορες κοινωνικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα η ψυχολογία τους να επιβαρύνεται σημαντικά, να ζουν με άγχος, κατάθλιψη και κοινωνικά απομονωμένοι.

Θεραπεία

Δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη θεραπεία που να “εξαφανίζει” την ημικρανία διά παντός. Υπάρχει, ωστόσο, μία ποικιλία υφιστάμενων θεραπειών, οι οποίες συμβάλλουν στην αποτελεσματική μείωση των συμπτωμάτων.
Σε γενικές γραμμές, η θεραπεία της ημικρανίας μπορεί να είναι, είτε συμπτωματική ή οξείας φάσης για την αντιμετώπιση των ημικρανικών κρίσεων την ώρα που συμβαίνουν, είτε προφυλακτική με τη λήψη ενός φαρμάκου σε τακτική βάση, προκειμένου να μειωθεί η συχνότητα και η ένταση των ημικρανικών κρίσεων.

Πότε να απευθυνθούμε σε ειδικό

Ο ειδικός που εξειδικεύεται στην αντιμετώπιση των ημικρανιών είναι ο νευρολόγος. Ακόμα κι αν ο ασθενής θεωρεί ότι δεν αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα, καλό είναι να επισκεφθεί ένα νευρολόγο, ο οποίος θα είναι σε θέση να εκτιμήσει την κατάσταση και να του δώσει τις απαραίτητες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη, αλλά και την κατάλληλη θεραπεία των ημικρανιών του.

Η αναζήτηση ιατρικής βοήθειας καθίσταται εκ των ων ουκ άνευ στις περιπτώσεις που ο ασθενής βιώνει πολύ συχνά ή πολύ έντονα συμπτώματα ημικρανίας, τα οποία δεν υποχωρούν με την ενδεδειγμένη χρήση παυσίπονων. Εάν κανείς αρχίσει με δική του πρωτοβουλία να υπερκαταναλώνει παυσίπονα, το αποτέλεσμα θα είναι να καταστήσει πολύ δυσκολότερη τη θεραπεία των ημικρανιών του στην πορεία.

Φυσικά, δεν αποτελούν όλες οι ενοχλήσεις ημικρανία. Αυτός είναι και ο λόγος που οι πάσχοντες χρειάζεται να επισκέπτονται τον νευρολόγο, προκειμένου να διαπιστώνεται ποιο ακριβώς είναι το δικό τους πρόβλημα και να λαμβάνουν εξατομικευμένες θεραπευτικές κατευθύνσεις.

Πηγές Αναφοράς

• https://www.nhs.uk/conditions/migraine
• https://www.emgality.com/what-is-migraine
• https://www.webmd.com/migraines-headaches/migraines-headaches-migraines
• https://eginitio.uoa.gr/neyrologiki/neyrologika_nosimata_synoptikes_plirofories/kefalalgia/

EMG/Main_Page-Corp_Website/11-2021